بررسی تاثیر کتاب درمانی برمیزان توانایی های خودمدیریتی سالمندان

اهداف: هدف اصلی این مطالعه، تعیین تاثیر کتاب درمانی بر میزان توانایی های خودمدیریتی سالمندان بود. مواد و روش ها: پژوهش حاضر یک مطالعه نیمه تجربی است. جامعه پژوهش شامل کلیه سالمندان 65 سال به بالای عضو کانون جهاندیدگان منطقه چهار شهر تهران بودند. نمونه شامل 60 نفر سالمند بود که با توجه به معیارهای ورود و خروج انتخاب شده بودند. اعضای نمونه با استفاده از جدول اعداد تصادفی در دو گروه مداخله (n=30) و گروه شاهد (n=30) قرارگرفتند. مداخله شامل پنج جلسه کتاب درمانی در طول ده هفته بود که برای گروه مداخله انجام شد. توانایی خودمدیریتی قبل و بعد از مداخله در هر دو گروه اندازه گیری شد. ابزار پژوهش، پرسشنامه smsa-30بود (0/8=α). برای تجزیه و تحلیل داده ها از spss18 استفاده شد. داده ها با کمک آزمون های آماری کای اسکوئر، کلموگروف اسمیرنوف، دقیق فیشر، تی زوجی و تی مستقل تجزیه و تحلیل شدند. یافته ها: میانگین نمرات توانایی خودمدیریتی قبل از مداخله، در گروه آزمون 70/77 و در گروه شاهد 68/46 بود. پس از مداخله میانگین نمره توانایی خودمدیریتی در گروه آزمون 73/25 و در گروه شاهد 69/53 بود. نتایج در سطح %95 از لحاظ آماری معنادار بود. یافته های حاصل از پژوهش نشان می دهد که پس از انجام مداخله، نمره کلی توانایی های خودمدیریتی پس مداخله در دو گروه آزمون و شاهد، تفاوت معناداری از لحاظ آماری دارد (p=0.03) همچنین با توجه به یافته های مطالعه حاضر مشخص می شود که نمرات گروه آزمون در خرده مقیاس های سرمایه گذاری رفتاری، تنوع رفتاری و مثبت اندیشی بطور معناداری بالاتر از گروه شاهد است که نشان دهنده بهبود این خرده مقیاس ها در گروه آزمون نسبت به گروه شاهد است (p<0/05) که تاثیر مثبت مداخله را نشان می دهد. نتیجه گیری: یافته های پژوهش حاضر، ضمن حمایت از فرضیه تحقیق نشان داد که کتاب درمانی، موجب بهبود شاخص های توانایی های خودمدیریتی می شود که این امر بدان معنی است که این مداخله، می تواند سبب بهبود محسوس و معنادار توانایی های خودمدیریتی سالمندان و در نتیجه بهبود کیفیت زندگی آن ها شود. لذا انجام مداخلات غیرتهاجمی نظیر کتاب درمانی و سایر درمان های شناختی-رفتاری، توسط پرستاران می تواند ضمن بهبود توانایی های خودمدیریتی سالمندان، زمینه را جهت ارتقای کیفیت زندگی و حضور فعال تر آن ها در جامعه فراهم کند، ضمنا این مطالعه یک حوزه جدید جهت پژوهش ها و خدمات پرستاری معرفی کرده است.